Zakres działań
Do podstawowego zakresu czynności Inspekcji Ochrony Środowiska należy prowadzenie kontroli w jednostkach organizacyjnych korzystających ze środowiska. Działalność kontrolną wojewódzkie inspektoraty planują i prowadzą, biorąc pod uwagę wymagania wynikające z aktualnego stanu prawnego, zalecenia GIOŚ i Wojewody, analizę dotychczasowych kontroli oraz sugestie zgłaszane przez organy samorządowe z terenu województwa. Na ich podstawie tworzone są plany kontroli. Podstawowym celem kontroli jest wymuszenie na użytkownikach środowiska podejmowania działań, które w konsekwencji mają spowodować zmniejszenie lub wyeliminowanie ich negatywnego wpływu na środowisko.
Do zadań Wojewódzkiego Inspektoratu należy w szczególności:
- kontrola podmiotów korzystających ze środowiska w rozumieniu przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska
w zakresie:- przestrzegania przepisów o ochronie środowiska,
- przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska oraz przestrzegania zakresu, częstotliwości i sposobu prowadzenia pomiarów wielkości emisji i jej wpływu na stan środowiska,
- przestrzegania przepisów dotyczących zawartości siarki w ciężkim oleju opałowym stosowanym w instalacjach energetycznego spalania paliw oraz w oleju do silników statków żeglugi śródlądowej,
- eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem,
- przestrzegania przepisów ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,
- przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej,
- postępowania z substancjami zubożającymi warstwę ozonową, o których mowa w ustawie o substancjach zubożających warstwę ozonową, oraz z produktami, urządzeniami i instalacjami zawierającymi te substancje,
- przestrzegania przepisów i uzyskanych na ich podstawie zezwoleń, z wyłączeniem kontroli laboratoryjnej, w zakresie postępowania z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi,
- przestrzegania przepisów o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
- przestrzegania przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, z wyjątkiem przepisów, nad którymi kontrolę sprawuje Państwowa Inspekcja Handlowa,
- przestrzegania przepisów ustawy o bateriach i akumulatorach, z wyjątkiem przepisów, nad którymi kontrolę sprawuje Państwowa Inspekcja Handlowa;
- podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z naruszeniem wymagań związanych z ochroną środowiska lub naruszeniem warunków korzystania ze środowiska;
- przeciwdziałanie poważnym awariom oraz sprawowanie nadzoru nad usuwaniem ich skutków;
- wykonywanie zadań związanych ze zbieraniem danych do Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń oraz prowadzeniem Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń;
- wykonywanie zadań określonych w przepisach ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;
- udział w przekazywaniu do użytkowania obiektów lub instalacji realizowanych jako przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko;
- wykonywanie zadań w zakresie zapobiegania szkodom w środowisku i ich naprawy;
- wykonywanie zadań określonych w przepisach o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów;
- wykonywanie zadań określonych w przepisach ustawy o odpadach wydobywczych;
- kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu lub oddanych do użytku, podlegających ocenie zgodności w zakresie spełniania przez nie zasadniczych lub innych wymagań dotyczących ochrony środowiska;
- wykonywanie zadań z zakresu przepisów ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach, w tym rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady wymienionych w ustawie o Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie zagrożeń dla środowiska (w tym REACH);
- realizacja zadań wynikających z ustawy o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych;
- kontrola przestrzegania przepisów dotyczących utrzymania czystości i porządku w gminach,
- współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami kontroli, organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości, innymi organami administracji państwowej i organami samorządu terytorialnego oraz obrony cywilnej, a także organizacjami społecznymi;
- wykonywanie innych zadań, określonych w odrębnych przepisach.
W związku ze zmianą kompetencji Inspekcji Ochrony Środowiska od dnia 1 stycznia 2019 roku organem realizującym zadania Państwowego Monitoringu Środowiska oraz laboratorium badawczego w ramach Centralnego Laboratorium Badawczego (CLB) jest Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.